ریحانه جاویدی خبرنگار گروه ایرانشهر: نشست زمین و رخ‌نمایی فروچاله‌ها در دشت میناب هرمزگان، موضوع تازه‌ای نیست. اگرچه هربار در نشست‌های خبری از سوی مسئولان هشدارهایی درباره رشد روزافزون فرسایش خاک در این منطقه داده می‌شود، تاکنون هیچ اقدام به‌خصوصی برای حل این معضل صورت نگرفته است. هر لحظه ممکن است در منازل مسکونی مردم یا در میان هیاهوی دانش‌آموزان در مدارس میناب زمین دهن باز کند و فاجعه‌ای به بار‌ آید. از طرفی عمق چاله‌ها گاه به اندازه‌ای زیاد می‌شود که دام‌های مردم در آن گرفتار  و زمینه برای سودجویی افرادی فراهم می‌شود که در ازای دریافت مبلغی فراوان حیوان را از چاله خارج می‌کنند. این پدیده تاکنون بیش از ۳۰ روستای میناب را محاصره کرده و به 40 درصد از منازل مسکونی این منطقه خسارت وارد آورده اما میزان نشست زمین در این منطقه در 6 سال اخیر نه‌تنها کم نشده بلکه بنابر اعلام مدیر اجرایی پروژه‌های بین‌المللی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، میزان این نشست‌ها به 60 تا 65 درصد رسیده است. جزیری درباره جزئیات این آمار گفت: «در آبخوان‌ها نشست‌های خطرناکی دیده می‌شود و دشت میناب در حال نابودی است که این نشان می‌دهد موضوعات مربوط به آب‌های زیر زمینی به حوزه‌‌های دیگر هم مربوط می‌شود و لذا نباید از ارتباط حوزه‌ها با هم غافل شد.»امنیت جانی و معیشت مردم میناب که دومین شهر بزرگ در استان هرمزگان است، در حالی تهدید می‌شود که مسئولان حفاظت محیط‌زیست رسیدگی به این وضعیت را از وظایف سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌دانند. میثم قاسمی، معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان هرمزگان درباره وجود فروچاله‌ها و شرایط بحرانی که ایجاد کرده‌اند، به «فرهیختگان» می‌گوید: «آنچه در حیطه وظایف محیط‌زیست قرار می‌گیرد، نظارت بر شرایط است. نخستین بار شرایط بحرانی فروچاله‌های میناب از سوی اداره کل محیط‌زیست اعلام شد و تا امروز هم تلاش‌های فراوانی کرده‌ایم که مسئولان نسبت به این موضوع حساس شوند که نتیجه این تلاش‌ها به تشکیل یک کارگروه تخصصی در شورای عالی آب انجامید.»او درباره اقدامات این کارگروه تخصصی افزود: «در جلسه هفته گذشته این کارگروه قرار شد تا اقدامات فوری در راستای حل این مشکل انجام شود. از جمله اقداماتی که در دستور کار این کارگروه قرار دارد، کاهش برداشت آب از منابع آبی میناب و اصلاح آب‌رسانی از کانال‌های کشاورزی است.»

 تنش‌های آبی میناب را از پا در آورد
قاسمی علت بروز پدیده فروچاله‌ها و نشست زمین در دشت میناب را ناشی از عوامل متعددی از جمله تشدید پدیده‌ انحلال سنگ‌های آهکی، گچ و نمک و نیز کاهش حجم رسوبات کم چگال دانست و بیان کرد: «به دلیل خشکسالی‌های پی‌در‌پی که در 15 سال اخیر در این منطقه رخ داده است، آورده آب به دشت میناب کم شده و در مقابل برداشت آب از منابع آب زیرزمینی افزایش یافته است. از طرفی تامین آب شرب بندرعباس هم از سد میناب صورت می‌گرفت که سبب شد حجم آب پشت سد هم کم شود. به این ترتیب کاهش میزان آورده آب و افزایش سطح برداشت‌ها از ذخایر را می‌توان مهم‌ترین عامل در ایجاد چنین شرایطی دانست.»معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان هرمزگان معتقد است ادامه این روند فرسایش می‌تواند به‌طور کلی دشت میناب را از بین ببرد. قاسمی درباره این موضوع می‌گوید: «فروچاله‌ها در مناطق مختلفی از ایران ایجاد می‌شوند اما میان فروچاله‌های میناب و سایر بخش‌ها تفاوتی وجود دارد و آن هم نزدیکی دشت میناب به دریاست. اگر روند برداشت آب از منابع زیرزمینی به این شکل ادامه داشته باشد در آینده شاهد این هستیم که آب شور دریا به دشت وارد می‌شود و در نتیجه شور شدن منابع آب و خاک دشت میناب از بین می‌رود. در شرایط فعلی هم نشست زمین منازل و مدرسه‌های میناب را تهدید می‌کند و اگر زلزله رخ دهد عواقب جبران‌ناپذیری دارد.»او فوری‌ترین راه‌حل را برای برون‌رفت از این وضعیت را ساماندهی برداشت آب از منابع زیرزمینی برای مصارف شرب کشاورزی می‌داند و معتقد است تامین آب به وسیله آب شیرین‌کن می‌تواند یک راه‌حل پیشنهادی باشد.